کشت در اراضی شیب‌دار آری یا خیر؟
روتیتر: کاشت در اراضی شیب‌دار که به‌عنوان یکی از راهکارهای مد نظر برای حفظ منابع اصلی کشاورزی اعم از خاک و آب مد نظر برنامه‌ریزان قرار گرفته، با اختلاف نظر مسئولان در فارس مواجه است.
به گزارش روتیتر: اگرچه طی سال‌های گذشته، طرح کاشت درخت، درختچه و گیاهان دارویی در بخش‌هایی از اراضی شیب‌دار تحت مدیریت منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس قرار گرفته، اما اختلاف‌نظرها پیرامون تداوم این حرکت هر روز بیشتر می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس اعتقاد دارد که آثار منفی کاشت درخت و گیاه در اراضی شیب‌دار مناطق مختلف، بسیار بیشتر از منافع آن است.
علی دهقانی با پیگیری طرح کاشت درخت و گیاهان مختلف در اراضی شیب‌دار مخالفت کرد و آثار منفی این اقدام را بر منابع آبی زیاد دانست.
دهقانی گفت: خداوند جایی که باید پوشش گیاهی مطلوب را به شکل طبیعی ایجاد کرده است و ما با دخالت در این بخش در روند چرخه طبیعی آب اخلال ایجاد می‌کنیم.
او اعتقاد دارد زیر کشت رفتن اراضی شیب‌دار مصرف‌کننده‌ای جدید را به منابع آب اضافه می‌کند و باعث اتلاف این منابع محدود در استانی که میانگین بارش سالانه آن ۳۵۰ میلی‌متر است، خواهد شد.
دهقانی با اشاره به اینکه شخصا تحقیقاتی در این زمینه داشته است، گفت: دادن اجازه کاشت در اراضی شیب‌دار به معنی ایجاد قابلیت دسترسی افراد به منابع تامین کننده آب، آنهم سرشاخه‌های این منابع.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای فارس گفت: این اقدام ممکن است در ابتدا با کاشت درخت‌هایی نظیر بادام کوهی و بنه یا گیاهان دارویی همراه باشد اما در ادامه امکان دارد به کاشت سایر درخت‌های میوه و دادن سم و کود و … همراه شده و سرشاخه‌های تامین کننده منابع آب را با مخاطره مواجه کند.
دهقانی تصریح کرد: آنچه در نقاطی نظیر دشمن‌زیاری انجام شده است، در واقع کاشت گیاه در بافت نامناسب خاک تلقی می‌شود؛ قطعا اگر این اراضی مستعد رشد گیاه بود، به شکل طبیعی در آنها گیاهانی رشد کرده بود.
مدیرعامل آب منطقه‌ای فارس گفت: پیگیری کاشت در اراضی شیب‌دار، به دلیل قرار داشتن در اراضی بالادست سدها، منابع آبی این مناطق را با مخاطره مواجه خواهد می‌کند؛ چنین اقدامی در منطقه کوهمره سرخی سد نرگسی، در اقلید سد درودزن و … را دچار مشکلاتی خواهد کرد.
دهقانی خاطرنشان کرد: قبلا با ۵۰ میلی‌متر بارش در بالا دست، ورودی سد درودزن به ۲۰۰ میلی‌متر هم می‌رسید اما با توسعه اراضی کشاورزی و باغ‌ها، امروز با ۵۰ میلی‌متر بارندگی حتی همین میزان ورودی را هم نداریم!
این مقام مسئول خواستار بررسی دقیق ابعاد مختلف توسعه کشت در اراضی شیب‌دار شد.
به گزارش ایسنا منطقه‌ی فارس، رئیس جهادکشاورزی فارس البته اعتقاد دارد که کاشت در اراضی شیب‌دار براساس مطالعات دقیق انجام شده و می‌شود.
محمدمهدی قاسمی معتقد است که امروز موضوع خاک و حفظ خاک بسیار با اهمیت‌تر از آب است و با توجه به روند فرسایش خاک در استانی نظیر فارس، باید راهکارهای مختلف برای ممانعت از تداوم روند فرسایشی را اجرایی کرد.
قاسمی با بیان اینکه ۷۰ درصد از کل بارندگی در اراضی شیب دار با پوشش گیاهی، تبخیر می‌شود، گفت: با کاشت گیاهان مناسب در اراضی شیب‌دار، نفوذپذیری آب به زمین بیشتر شده و ضمن جلوگیری از فرسایش خاک، زمینه تلطیف هوا فراهم خواهد شد.
رئیس جهادکشاورزی فارس گفت: کاشت گیاهان دارویی و درختانی با الگوگیری از طبیعت هر منطقه، از کاشت گندم و جو به شکل دیم در اراضی شیب‌دار جلوگیری خواهد کرد.
قاسمی با اشاره به اینکه کاشت دیم گیاهان مختلف در اراضی شیب دار نقاطی نظیر دشمن‌زیاری، باعث جلوگیری از بروز مخاطرات مختلف و انسانی خواهد شد،گفت: همه ساله شاهد اقدام کشاورزان و افراد بومی محلی برای شخم زدن اراضی در این منطقه بوده‌ایم حال آنکه براساس آمارهای دقیق طی سنوات گذشته تاکنون حدود ۴۰ کشاورز در حین شخم زدن این اراضی با تراکتور، جان خود را از دست داده‌اند.
رئیس جهاد کشاورزی فارس تصریح کرد: ما نه‌تنها به‌دنبال گرفتن آب و جلوگیری از ورود آب به منابع زیرزمینی و مخازن سدها نیستیم بلکه اعتقاد داریم استفاده مطلوب از اراضی شیب‌دار به بهبود وضعیت منابع آبی کمک خواهد کرد.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست فارس نیز به‌عنوان مخالف کاشت در اراضی شیب‌دار، انجام چنین اقدامی را منجر به تخریب اراضی ملی و بروش مشکلات عدیده دانست.
مرادی گفت: در برنامه ششم توسعه پیش‌بینی شده است که ۵۰۰ هزار هکتار اراضی شیب‌دار زیر کشت گونه‌های مختلف گیاهی قرار گیرد؛ تبدیل وضعیت اراضی ملی و طبیعی همواره یکی از مقاصد انسان‌های حریص به‌شمار می‌رود و نمونه آن طرح فلاحت در فراغت است.
سرپرست حفاظت محیط زیست فارس معتقد است که امروزه عده‌ای با آتش‌زدن عرصه‌های طبیعی به‌دنبال تصرف این اراضی و انجام فعالیت‌های کشاورزی و باغ‌داری در آنها هستند و کاشت در اراضی شیب دار چنین روندی را تسریع می‌کند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری فارس نیز معتقد است که این موضوع را باید در قالب یک پازل دید که ندیدن هر یک تکه از آن، کار را با مشکل مواجه کرده و باعث نقصان خواهد شد.
مهدی فیاض‌پور با اشاره به شرایط جغرافیایی و اقلیمی مختلف در قسمت‌های شمالی، جنوبی، شرقی و غربی فارس، گفت: نوع بارندگی و شکل فرسایش خاک و شرایط آب و هوایی در پهنه‌های مختلف استان تفاوت‌های زیادی دارد.
یک کارشناس مسائل کشاورزی نیز با تاکید براینکه باید در جلساتی تخصصی این موضوع دنبال شده و نتیجه‌ای مناسب حاصل شود، گفت: به نظر می‌رسد که اثرات مثبت کاشت در اراضی شیب‌دار کمتر از اثرات منفی آن خواهد بود.
زارعی اعتقاد دارد که یکی از تاثیرات مثبت این اقدام، جلوگیری از ورود رسوبات به مخازن سدها و کمک به پایداری خاک در نقاطی است که مشکل فرسایش یک بحران در آینده به شمار می‌رود.
