طرحی که ایران را به مقام دوم دنیا رساند/ بی‌حسی دندان از طریق امواج رادیوئی
روتیتر: محققان ایرانی نوعی روش را ارائه کردند که از طریق آن بی‌حسی دندان به صورت مطمئن‌تر و بدون عوارض انجام می‌شود.
به گزارش روتیتر ، گروهی از پژوهشگران و مخترعان ایرانی توانستند مدال نقره مسابقات جهانی اختراعات ۲۰۱۸ کانادا را برای ارائه طرح دستگاه بی حسی دندان با امواج رادیوئی را به دست آورند.
اعضای این تیم شامل «الهام رموزی»،« رضا نصرالهی» و «مهرداد فوج لعلی» هستند که در سال جاری میلادی موفق به کسب مدال طلا و جایزه ویژه برای طرحی دیگر شده بودند.
مسابقات جهانی اختراعات و نوآوری کانادا در ۱ سپتامبر ۲۰۱۸ در تورنتو برگزار شد، در این مسابقات ۳۲۲ اختراع از ۴۲ کشور جهان از جمله آمریکا، آلمان، روسیه،کره،رومانی،ترکیه و کشور میزبان کانادا شرکت داشته‌اند.
الهام رموزی محقق ایرانی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه علمی و دانشگاهی خبرگزاری فارس، درباره جزئیات این طرح بیان داشت: این طرح در مورد بی‌حسی با امواج رادیو فرکانس است. اساس این طرح بر این بود به خاطر محدودیت‌هایی که بی‌حسی یا بلاک عصبی در روش‌های دیگر دارد به سراغ این رفتیم که راه دیگری که بی‌حسی مطمئن‌تر باشد داشته باشیم و هم اینکه یکسری از اثرات ناخوشایند بی‌حسی( مانند تزریق در کودکان) را حذف کنیم، از طرف دیگر بتوانیم بی‌حسی کنترل شده داشته باشیم.
وی افزود: نوع بی‌حسی که برخی افراد به خاطر مصرف داروهای مخدر دارند سبب می‌شود بی‌حسی بر روی آنها اثر نکند یا آنقدر التهاب در آن ناحیه زیاد است که حتی با وجود بی‌حسی نیز پروسه دندانپزشکی با درد همراه است، که ما به دنبال آن بودیم این مسأله رخ ندهد.
رموزی ادامه داد: این طرح در ابتدا مربوط به حوزه دندانپزشکی است و نمونه‌ها نیز در این حوزه تست شده است اما به دنبال آن هستیم که طرح را به سایر اعضا تعمیم دهیم زیرا محدودیتی برای استفاده در سایر اعضای بدن وجود ندارد و می‌توانیم این بی حسی را در سایر اعضا هم داشته باشیم.
وی عنوان کرد: بلاک عصبی انواع دارد، برخی افراد قطع عضو می‌شوند و عصب کاملاً از بین می‌رود که اعصاب کلافی را دور خودشان ایجاد کند. این مثال بارز بیشتر در قطع عضوها است که فرد یک عضو از دست داده ولی همچنان احساس می‌کند که عضوی از بدنش دارای احساس است. ما به دنبال این هستیم که جلوگیری از پیام عصبی به صورت موقت انجام شود و بعد از مدتی بازگردد.
این محقق ایرانی گفت: ما برای جلوگیری از انتقال عصبی نیاز داریم که تمام اعضای یک عصب از بین نرود. از جمله لایه بِیس اعصاب باید حفظ شود. زیرا در این صورت اعصاب خود را حفظ می‌کند و پس از مدتی به حالت طبیعی بازمی‌گردد. مکانیزم‌هایی در این زمینه وجود دارد که شایع‌ترین آن به صورت تزریق است یا گاهی تخریب براساس سرما یا حرارت هم انجام می‌شود. مثلا کرخت شدن یا بی‌حس شدن دست‌ها براساس سرما نیز به نوعی این بی‌حسی را ایجاد می‌کند که پس از رفع سرما اعصاب به حالت اولیه خود بازمی‌گردد. اما این بی‌حسی سبب می‌شود بعضی ارگان‌های دیگر که ما نمی‌خواهیم بی‌حس شوند هم بی‌حس می‌شوند، همچنین در قسمت فک و صورت با توجه به نزدیکی اعصاب به یکدیگر، نمی‌توانیم زیاد از این روش استفاده کنیم و بی حسی مطمئنی به ما ندهد.
رموزی اظهار داشت: شایع‌ترین روشی که در حال حاضر مورد استفاده قرار می‌گیرد، تزریق مواد شیمیایی است. تزریق به صورت ترکیب مواد ضد درد و مخدر و ضد التهاب در اطراف عصب صورت می‌گیرد، این مواد به صورت محیطی اطراف عصب قرار می‌گیرند از انتقال پیام عصبی به صورت یک مکانیسم فیزیولوژیک جلوگیری می‌کنند و تخریبی ایجاد نمی‌کنند تا زمانی که غلظت مواد شیمیایی اطراف عصب به غلظت خون اطراف عصب برتری وجود داشته باشد و غلظت به حدی باشد که بتواند به عملکرد عصب غلبه کند ما بی حسی را داریم اما مسلما این یک ماده خارجی است و با ورود ماده خارجی به بدن، خون‌رسانی در آن منطقه افزایش می‌یابد تا با ماده خارجی مقابله کند.
وی گفت: در واقع به میزان افزایش جریان خون در آن منطقه، غلظت ماده خارجی کاهش می‌یابد که پس از مدتی بی حسی از بین می‌رود و این مسأله تحت کنترل ما نیست چرا که به مرور اتفاق می‌افتد و حتی خود بیمار هم متوجه نمی‌شود ولی در حین پروسه درمانی دردش آغاز می‌شود که ما مجدد تزریق بی حسی را انجام می‌دهیم.
رموزی عنوان کرد: این روش بسیار رایج و راحت است ولی به دلیل اینکه از مکانیسم انتشار پیروی می‌کند می‌تواند به برخی اعضا که ما نیازی به بی‌حسی آن نداریم هم انتشار یابد. به طور مثال ممکن است ما بخواهیم یک دندان را بی‌حس کنیم ولی کل فک بی‌حس شود و ممکن است در این پروسه درمانی بیمار درد را هم تجربه کند که این سبب عدم رضایت و عدم اطمینان بیمار به دندانپزشک می‌شود. از طرفی بخصوص برای افرادی که با درد شدید مواجه می‌کنند و با التهاب مواجهند باید تزریق بی‌حسی بیشتر شود که ممکن است با مقدار دوز بالا هم بی حسی صورت نگیرد.
وی اضافه کرد: در کنار تمام محدودیت‌ها راهی که ما به آن فکر کردیم تخریب حرارتی اعصاب بوده است. تخریب حرارتی هم نمی‌تواند مکانیسم کنترل شده‌ای به ما بدهد به همین دلیل ما تخریب حرارتی را با امواج RF انجام دادیم. انتقال این امواج سبب ایجاد نوعی حرارت می‌شود که این حرارت به صورت کنترل شده است.
محقق ایرانی افزود: به دلیل اینکه این امواج از لایه‌های محیطی عبور کرده و به لایه مرکزی می‌رسند بنابراین می‌توانند تخریب حرارتی را بدون از بین بردن لایه مرکزی انجام می‌دهند.از طرف دیگر ما می‌توانیم تنها عصبی که به آن دندان مرتبط است را بی‌حس کنیم، یعنی بی‌حسی به صورت کنترل شده انجام می‌شود. بنابراین ما با تحریک نقطه‌ای می‌توانیم همان منطقه عصب را بی‌حس کنیم که از سوی سوئیچ‌هایی برق ۲۲۰ ولت به امواج RF تبدیل و به عصب منتقل می‌شود.
رموزی با اشاره به مزیت این طرح گفت: نکته‌ای که وجود دارد این است که دقیقا به محض انتقال امواج RF بی‌حسی صورت می‌گیرد که زمان کمتری نسبت به انواع بی‌حسی دیگر است. از طرف دیگر ماندگاری بی‌حسی در کنترل خودمان است یعنی تا زمان انجام پروسه، عصب بی‌حس است و به محض اتمام پروسه، بی‌حسی پایان می‌یابد.
به گفته وی، این دستگاه در حال طی مراحل ثبت داخلی است.
