نشاط اجتماعی به کرج باز می گردد

روتیتر: سرانه استاندارد فضای سبز، طبق اعلام سازمان ملل متحد بین ۲۰ تا ۲۵ متر مربع برای هر نفر است. این میزان در ایران ۷ تا ۱۲ متر است و شهر کرج به عنوان یک کلانشهر پر تردد، با اعلام سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری کرج هم اکنون دارای سرانه ای برابر ۱۵٫۳۳ متر مربع به ازای هر نفر است که با استاندارد جهانی فاصله دارد.

به گزارش روتیتر: بدون شک یکی از مهمترین ابعاد ایجاد نشاط اجتماعی، برخورداری از شاخص های استاندارد و بالای فضای سبز و محیط زیست است. گستردگی فضای سبز و کیفیت محیط زیست دارای ارتباطی تنگاتنگ بوده و هر جا سبزینگی و آبادانی وجود دارد، محیط زیستی سالم تر و شهروندانی با نشاط تر و سلامت تر پرورش خواهد یافت.

“سرانه فضای سبز” یک معیار استاندارد برای افزایش کیفیت حیات بشر است. علتی که معلول های بسیاری به آن وابسته هستند و نبود یا کمبود آن به شدت زندگی موجودات را تحت تاثیر قرار می دهد.

فضای سبز و محیط زیست دو حوزه ای هستند که برکات خداوند را در زمینه غذایی و روحی به انسان ها عرضه می کنند. مردمی که در عرصه های طبیعی زمین زندگی می کنند زبان زمین را به خوبی شناخته و از دیون و بدهی های آدمیان به آن آگاهند. اما در زندگی شهری، بالا رفتن بناهای سخت سیمانی، آجری و سنگی، محیط زیست و فضای سبز را از بسیاری ساکنان این آب و خاک، دریغ کرده است. آنها از اندک درختان و فضای سبز موجود در محیط شهر بهره می برند تا در فاصله تنگ مولکول های دود و سم نفس بکشند، اما نمی دانند چه اندازه از زیبایی، طراوت و برکات آفریده های خداوند محروم مانده اند. آری؛ شاید دیر نباشد زمانی که درختی را در موزه ای به تماشا نشسته و با حیرت، مزایای بی نظیر و خدادادی آن را در اطلاعات درج شده زیر اثر، مطالعه کنیم!

با این حال صاحب نظران و علاقمندان به سلامت جسم و روح آدمیان، از این موضوع غافل نمانده و با ارائه طرح ها و برنامه های متعدد کوشیدند از فنای زمین و فضای سبز در شهرها جلوگیری کنند. راهکار بسیاری از کشورها برای جبران این کمبود، اجرای طرح های توسعه ای فضای سبز بود که از ساخت پارک های کوچک و بزرگ طبیعی گرفته تا اختصاص باغچه به ساختمان ها و ایجاد بام های سبز و نظایر آن ادامه داشت و به طور معمول مدیریت های محلی، اجرای بسیاری از این طرح ها و برنامه ها را به عهده داشتند.

کرج صاحب ۲۲۲ بوستان است

در کلانشهر کرج تعداد ۲۲۲ بوستان با مساحتی برابر یک میلیون و ۶۴۳ هزار و ۴۳ متر مربع وجود دارد. این در حالی است که ساکنان این خطه، به دلیل محدودیت های گردشگری و فضای سبز در حریم شهر، اغلب برای گذران اوقات فراغت به شهرها و روستاهای همجوار سفر می کنند.

یکی از شهروندان در این خصوص بیان می دارد: “کرج به راستی از نظر امکانات تفریحی و گردشی محروم است. اغلب اوقات که با خانواده قصد گردشگری داریم یا ناچار می شویم به تهران سفر کنیم یا روستاها و نقاط اطراف شهر را انتخاب می کنیم.”

زهرا اضافه می کند: “تنوع فضای سبز در این شهر خیلی محدود است. به طور مثال در تهران پارک ها و بوستان ها با استفاده از امکانات مختلف تنوع داده شده اند. یکی لوازم تفریحی و امکانات بازی متفاوتی دارد و دیگری باغ پرندگان است. برخی بوستان ها ظاهر بسیار زیبایی دارند و برخی دیگر در کنار امکانات فرهنگی همچون موزه و مراکز نمایش و نمایشگاه ها ایجاد شده اند. همه اینها باعث می شوند شهروندان برای گردش و تفریح، امکان انتخاب های متفاوتی داشته باشند.”

این شهروند می گوید: “این امکانات تقریبا در کرج نیست یا اگر هست بسیار محدود است. تعدادی پارک و بوستان در شهر وجود دارد اما زیبایی و تنوع آنها خیلی کم است. برای مثال بوستان ایران زمین یا پارک چمران متمایز از سایر پارک ها هستند اما این تعداد برای جمعیت بالای کرج جوابگو نیست.”

بیشترین تمرکز بوستان ها در منطقه ۸

مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج، بیشترین میزان گستردگی پارک ها در کرج را متعلق به منطقه ۸ با ۲۹ بوستان عنوان می کند و کمترین میزان گستردگی پارک ها در ایران کوچک را متعلق به مناطق ۹ و ۱۲ با ۱۷ بوستان شهری می داند.

محمدرضا زین العابدینی با اشاره به اینکه سرانه فضای سبز کرج رو به گسترش است، اضافه کرد: “تعداد ۲۲ طرح فضای سبز در دست اجراست که یکی از بزرگترین این طرح ها، دهکده تفریحی گردشگری باغستان با یک هزار هکتار مساحت است.”

وی افزود: “پارک ۱۰ هکتاری کیانمهر، نهالستان محمدشهر و تکمیل و تجهیز پارک جهان نما با ۱۴۰ هکتار مساحت نیز از اقداماتی است که با توجه به نیاز منطقه در حال اجرا بوده و می تواند بخش قابل توجهی از نیاز شهر کرج به حوزه فضای سبز را تامین کند.”

ارائه آمار متناقض

با این حال گفته های عضو شورای شهر کرج که خود پیش از این مدیریت عامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری را به عهده داشته است، روی دیگری از ماجرای فضای سبز در کرج را به نمایش می گذارد.

عباس زارع ۲۲ شهریورماه امسال در صحن علنی جلسه شورای اسلامی شهر، از تغییر کاربری فضاهای سبز به شدت انتقاد و سرانه فضای سبز این کلانشهر را ۶ متر اعلام می کند. این در حالی است که به گفته وی، میانگین کشوری سرانه فضای سبز ۷٫۵ متر است.

تناقض آمار اعلام شده از سوی دو مسئول حاضر و سابق سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری کرج در حالی است که همین مسئول در زمان مدیریت خود در سازمان مذکور در گفتگویی با خبرگزاری تسنیم، سرانه فضای سبز کرج در سال ۹۳ را ۱۲٫۵ متر بیان کرده است.

با این وصف باید بررسی کرد آیا تغییرات کاربری فضای سبز این تناقض آمار را به همراه داشته یا این ارقام به اشتباه طرح و درج شده است.

گذشته از موضوع میزان گستردگی فضای سبز در شهر، تامین امکانات آبیاری نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که با توجه به کمبود منابع آب در کشور و بخصوص استان البرز، ضروری است شیوه سنتی آبیاری به روش های مدرن تغییر یابد.

از جمله مدل های آبیاری امروز جهان سیستم های آبیاری تحت فشار و هوشمند هستند که می توانند با کاهش هزینه و برداشت کمتر از منابع آبی، صرفه جویی قابل توجهی را در هزینه ها و منابع انرژی به همراه داشته باشند.

شیوه ای که برای دهکده باغستان در نظر گرفته شده روش آبیاری قطره ای و تحت فشار است. همچنین اولین سد خاکی با هدف ذخیره منابع آبی و جمع آوری نزولات آسمانی در همین محل ساخته شده و انتظار می رود روش های نوین به زودی با سیستم سنتی آبیاری بخصوص در حوزه های بزرگ فضای سبز شهری کرج جایگزین شوند.

شهر در انتظار تحول و توسعه فضای سبز

اگرچه انتظار می رود با این اقدامات نتایج مطلوبی را در حوزه فضای سبز و محیط زیست شاهد باشیم اما تا زمانی که نتوانیم بوستان ها و پارک های شهر را با تنوع و جذابیت بیشتری به مخاطبان عرضه کنیم، نشاط اجتماعی به طور شایسته محقق نخواهد شد. شهروندان نباید برای تفریح و گردشی کوتاه، تهران یا شهرهای اطراف را به عنوان مقصد برگزینند، حال آنکه بسیاری از شهرها، با همین اندک امکانات، فرصت های سرمایه گذاری و رونق گردشگری را برای منطقه ایجاد کرده و از آن به میزان کافی بهره برداری می کنند.

از این رو انتظار می رود مدیریت جدید اجرایی شهر کرج و شخص اصغر نصیری که مسئولیت شهرداری ایران کوچک، هم اکنون به وی و یارانش سپرده شده، بتوانند دست کوتاه کرج از درخت افراشته آرزوهای زیست محیطی را بلند کرده و به سمت هدف نشانه بروند. امید که این امر در آینده ای نه چندان دور اجرایی شود.