«بند به بند با گام دوم»-۱۸|ارتقای شاخص‌های پیشرفت با نمادهای جوانان و شرکت‌های دانش‌بنیان
روتیتر: توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، افزایش تعداد دانشجویان و واحدهای دانشگاهی، برتری علمی در حوزه‌های هسته‌ای، نانو و سلول‌های بنیادین و افزایش ۶۰ برابر صادرات غیرنفتی نشان می‌دهد که شاخص‌های پیشرفت در ایران ارتقا یافته است.
به گزارش روتیتر: بیانیه «گام دوم انقلاب اسلامی» که بعد از ۲۲ بهمن ۹۷ و از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی منتشر شد، سرآغاز فصل جدیدی در جمهوری اسلامی ایران است، فصلی که از این پس باید با امید و تکیه بر جوانان بر مشکلات گذشته و ناکامی‌ها غلبه کرد و این کار جز با شناخت نقاط ضعف و قوت ۴۰ساله انقلاب میسر نمی‌شود.
خبرگزاری تسنیم، در راستای تبیین این بیانیه، در سلسله گزارش‌هایی به بررسی بندهایی از این بیانیه می‌پردازد تا شناخت رهنمودهای رهبر انقلاب در شروع فصل جدید جمهوری اسلامی راحت‌تر صورت گیرد.
بیشتر بخوانید
- چرا پس از جنگ تحمیلی عراق به ایران حمله نشد؟
- چگونه جوانگرایی در دهه ۶۰ راه‌حل عبور از بحران‌ها شد؟
- چرا مردم ایران در دوران قاجار و پهلوی تحقیر و عقب‌مانده شدند؟
- انقلاب اسلامی چگونه انتخابات‌‌های فرمایشی را به مردمی تبدیل کرد؟
در ادامه هجدهمین گزارش را با موضوع “موتور پیشران کشور در عرصه‌ی علم و فناوری و ایجاد زیرساخت‌های حیاتی و اقتصادی و عمرانی” می‌خوانید:
رهبر انقلاب اسلامی در بخشی از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی فرموده‌اند: «موتور پیشران کشور در عرصه‌ی علم و فناوری و ایجاد زیرساخت‌های حیاتی و اقتصادی و عمرانی شد که تا اکنون ثمرات بالنده‌ی آن روز به روز فراگیرتر می‌شود. هزاران شرکت دانش بنیان، هزاران طرح زیرساختی و ضروری برای کشور در حوزه‌های عمران و حمل و نقل و صنعت و نیرو و معدن و سلامت و کشاورزی و آب و غیره، میلیون‌ها تحصیل‌کرده‌ی دانشگاهی یا در حال تحصیل، هزاران واحد دانشگاهی در سراسر کشور، ده‌ها طرح بزرگ از قبیل چرخه‌ی سوخت هسته‌ای، سلول‌های بنیادی، فناوری نانو، زیست فناوری و غیره با رتبه‌های نخستین در کل جهان، شصت برابر شدن صادرات غیرنفتی، نزدیک به ده برابر شدن واحدهای صنعتی، ده‌ها برابر شدن صنایع از نظر کیفی، تبدیل صنعت مونتاژ به فناوری بومی، برجستگی محسوس در رشته‌های گوناگون مهندسی از جمله در صنایع دفاعی، درخشش در رشته‌های مهم و حساس پزشکی و جایگاه مرجعیت در آن و ده‌ها نمونه‌ی دیگر از پیشرفت، محصول آن روحیه و آن حضور و آن احساس جمعی است که انقلاب برای کشور به ارمغان آورد. ایران پیش از انقلاب، در تولید علم و فناوری صفر بود، در صنعت به جز مونتاژ و در علم به جز ترجمه هنری نداشت.»
** برتری شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در منطقه
شرکت‌های دانش‌بنیان با هدف افزایش علم و ثروت و رشد سرمایه‌گذاری بر پایه دانش و به منظور استفاده از ظرفیت‌ها و توانایی‌های دانشی از سال‌ها پیش تشکیل شده و با حمایت دولت‌ها در کشور توسعه یافته است. این شرکت‌ها حلقه اتصال ایده و فناوری هستند که می‌توانند طرح ها را در مسیر رسیدن به توسعه هدایت کنند.
شرکت‌های دانش‌بنیان زمینه‌ساز دستیابی به استقلال و قطع وابستگی هم هستند. توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان از اصول اقتصاد مقاومتی است و به عقیده رهبر انقلاب حمایت از شرکت‌های دانش بنیان یکی از راه‌های تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است.
اکنون هزاران شرکت دانش بنیان در ایران در حال فعالیت هستند. در یک دهه اخیر ایجاد شرکت‌های دانش‌بینان چندین برابر شده است (برخی منابع بیش از ۵۰ برابر اعلام کرده‌اند) که در سال ۹۵، حدود ۲ هزار شرکت دانش‌بنیان ایجاد شد. شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۹۷ حدود ۹۰ هزار میلیارد تومان فروش داشته‌اند.
میزان فروش شرکت‌های دانش‌بنیان در ۵ سال اخیر
به دلیل نبود ساز و کار ثابت و مبنای مقایسه‌ای یکسان، امکان برآورد جایگاه ایران به لحاظ دارا بودن شرکت‌های دانش بنیان وجود ندارد اما با توجه به استعدادها و ظرفیت‌هایی که در ایران وجود دارد، ایران در منطقه رتبه نخست شرکت‌های دانش‌بنیان را داراست.
** تعداد دانشجویان و واحدهای دانشگاهی پس از انقلاب چند برابر شد؟
سرعت پیشرفت علمی در ایران براساس گزارش محافل علمی بین‌‌المللی، ۱۱ برابر سرعت متوسط رشد علم در جهان است؛ این عدد نشان می‌دهد که ایران با چه سرعت بالایی در حال کم‌کردن فاصله خود نسبت به کشورهای پیشرفته جهان بوده و با این سرعت می‌تواند روزی از تمامی کشورها در عرصه تولید علم سبقت گیرد.
پیش از انقلاب اسلامی نزدیک به ۷۰ درصد بزرگسالان کشور بی‌سواد بودند و کمتر از ۴۰ درصد کودکان می‌توانستند به مدرسه بروند اما در حال حاضر رقم باسوادی در کشور به عدد ۱۰۰ درصدی نزدیک شده است.
در دوران پیش از انقلاب اسلامی، تعداد ۱۵۴ هزار دانشجو در تعداد محدودی دانشگاه یا مراکز آموزش عالی و آن هم در چند کلانشهر کشور تحصیل می‌کردند در حالیکه وضعیت دانشجویان در سال تحصیلی ۹۵-۹۶ برحسب گزارش مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی در دوره کاردانی تعداد ۷۴۸ هزار و ۶۷۷ نفر، دوره کارشناسی دو میلیون و ۳۳۵ هزار و ۷۲۹ نفر، در دوره کارشناسی ارشد ۷۶۴ هزار و ۲۳۳ نفر، در دوره دکتری حرفه‌ای ۹۳ هزار و ۹۲۶ و دکتری تخصصی ۱۴۰ هزار و ۴۴۷ نفر مشغول به تحصیل هستند.
نمودار سهم تولید علم ایران از کل دنیا در ۱۵ سال ابتدای قرن ۲۱
بررسی‌ها نشان می‌دهد کل دانشجویان در همه دوره‌های تحصیلی برابر با ۴ میلیون و ۸۳ هزار و ۱۲ نفر است که دوره کارشناسی بیشترین دانشجو را دارد.
همچنین از ابتدای تأسیس دانشگاه تهران تا پیروزی انقلاب اسلامی ۴۰ دانشگاه در سطح کشور داشتیم که بعد در دوران انقلاب اسلامی، رشد چشم‌گیری یافته و توزیع واحدهای دانشگاهی در تمام مناطق کشور صورت گرفته است.
براساس اطلاعات مندرج در سایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حال حاضر ۱۳۷ دانشگاه و مرکز آموزش عالی، ۳۲۴ مؤسسه آموزش عالی غیردولتی و ۱۴۹ مؤسسه آموزش عالی آزاد فعال داریم. ضمناً باید به این آمار تعداد ۴۰۰ واحد دانشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی را هم اضافه کرد. بنابراین با حسابی سرانگشتی متوجه رشد ۲۴۲۵ درصدی واحدهای دانشگاهی و ۲۵۵۱ درصدی تعداد دانشجویان در دوران انقلاب اسلامی به نسبت پیش از آن می‌شویم.
** سلول‌های بنیادی از دهه ۶۰ تاکنون
ایران پس از انقلاب اسلامی به یکی از قدرت‌های برتر در حوزه‌های هسته‌ای، سلول‌های بنیادی، فناوری نانو و زیست فناوری تبدیل شده است. در حوزه سلول‌های بنیادی در پایان سال ۱۳۶۹ برای اولین بار فعالیت سلول‌های بنیادی در دانشگاه علوم پزشکی تهران با پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز یا پیوند مغز استخوان شروع شد. در دهه ۷۰ نیز با تشکیل موسسه رویان که اکنون کشور با این موسسه صاحب برند در سطح بین المللی است، این علم گسترش بیشتری پیدا کرد و در این خصوص کشور به قدرت خوبی دست پیدا کرد.
ایران ۲۸ سال است که در این حوزه فعالیت می‌کند اما در ۱۵ سال اخیر فعالیت در این حوزه بیشتر شده است؛ اکنون تعداد مراکز پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز در کشور به ۱۸ حوزه رسیده است و سالی ۱۲۰۰ پیوند در کشور انجام می‌شود.
بازدید رهبر انقلاب از پژوهشکده رویان در تیرماه سال ۸۶
در حوزه تحقیقات نیز در حال حاضر به غیر از رویان ۴۵ مرکز تحقیقاتی در دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه‌های وزارت علوم و دانشگاه آزاد در حوزه سلول‌های بنیادی، سلول درمانی، ژن درمانی، مهندسی بافت و پزشکی بازساختی در حال فعالیت هستند.
رتبه علمی ایران در حوزه سلول‌های بنیادی و پزشکی بازساختی تا چند سال پیش بیش از ۳۰ بود اما در سال ۲۰۱۸ در جایگاه چهاردهمی دنیا قرار گرفت که نشان از سرعت رو به جلوی این حوزه است. در بین کشورهای اسلامی و همچنین کشورهای شرق مدیترانه مقام اول از آن ایران است.
** صادرات غیرنفتی ایران از قبل تا بعد از انقلاب
آمار‌های رسمی نشان می‌دهد یک هزار و ۵۰۳ واحد صنعتی در سال ۵۷، به ۸۵ هزار و ۷۶ واحد فعال در ۸ ماهه سال ۹۷ افزایش یافته که این جهش، شاغلین بخش صنعت را از ۱۵۰ هزار نفر به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر رسانده است.
صادرات کالا‌های غیرنفتی ایران در سال ۹۶ به ۴۶ میلیارد و ۹۰۰ میلیون دلار رسید، در حالی که این رقم در آخرین سال حکومت پهلوی، ۵۴۰ میلیون دلار بوده است.
همچنین معادن فعال کشور از ۱۹۵ واحد در ابتدای انقلاب به ۶ هزار و ۳۸۶ واحد در ۸ ماهه ۹۷ و ظرفیت استخراج از ۱۹ میلیون و ۶۰۰ هزار تن به ۷۳۵ میلیون تن انواع مواد معدنی در سال ۹۶ افزایش یافته است.
آخرین آمارها نشان می‌دهد که باوجود افزایش چندین برابری صادرات کالا‌های غیرنفتی در ۴۰ سال اخیر، ارزش واردات کالا تنها ۵ برابر شده و به سالانه ۵۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسیده است.
در گام اول انقلاب اسلامی در عرصه علم و فناوری اقدامات و اتفاقات خوبی صورت گرفته است و زیرساخت‌های حیاتی، اقتصادی و عمرانی ایجاد شده است.
